फ्रान्स र बेलायतमा सोमबार उच्च तापक्रमको चेतावनी नै जारी गरिएको थियो भने स्पेनमा सोमबार तापक्रम ४३ डिग्रीसम्म पुगेको थियो । फ्रान्स, पोर्चुगल, स्पेन र ग्रीसको जङ्गलमा आगलागीका कारण हजारौँ मानिसहरू आफ्नो घर छाडेर सुरक्षित स्थानतर्फ जान बाध्य बनेका छन् । विज्ञहरूले बेलायतले चाँडै नै आफ्नो सबैभन्दा गर्मी दिन सामना गर्नुपर्ने बताएका छन् भने फ्रान्सका केही क्षेत्रमा पनि तापक्रम उच्च पुग्ने चेतावनी दिएका छन् । फ्रान्सको मौसम विभागका अधिकारीहरूको अनुसार देशको कयौँ सहरमा अहिलेसम्मकै गर्मी दिन महसुस भइसकेको छ । पश्चिमी सहर नटमा तापक्रम ४२ डिग्रीसम्म रेकर्ड गरिएको थियो ।

युरोपका कयौँ देशमा जङ्गलमा भइरहेको आगलागीका कारण ३० हजारभन्दा बढी मानिसहरूले आफ्नो घर छाड्न बाध्य भएका छन् । एउटा चिडियाखानामा पनि आगलागीको जोखिम बढेपछि त्यहाँ रहेका एक हजारभन्दा बढी जनावरलाई सुरक्षित स्थानमा छाडिएको छ ।

फ्रान्सको दक्षिण–पश्चिममा रहेको एक लोकप्रिय पर्यटकीय क्षेत्र जेरोंदमा यसको सबैभन्दा धेरै असर पुगेको छ । त्यहाँ आगलागीका कारण १७ हजार हेक्टर जमिन बरबाद भइसकेको छ । अझै पनि आगलागीलाई नियन्त्रणमा लिने प्रयास भइरहेको छ ।

स्पेनको उत्तर पश्चिमी जमोरा क्षेत्रमा आगलागीका कारण दुई जनाले ज्यान गुमाएका छन् भने रेलको लिक नजिकै आगलागी भएका कारण त्यहाँ आवतजावतमा प्रतिबन्ध लगाइएको छ । उता पोर्चुगलमा पनि आगलागीबाट भाग्न खोजिरहेका एक वृद्ध दम्पतीको पनि मृत्यु भएको छ ।

नियन्त्रणबाहिर आगलागी

जेरोंद प्रान्तका अध्यक्ष खुआन–लुक ग्लेयेजले आगलागीलाई ‘राक्षस’ को संज्ञा दिएका छन् । उनले भने, ‘यो अक्टोपसजस्तै देखिने राक्षस हरेक तर्फबाट अघि बढिरहेको छ । तापक्रम, हावा र हावामा पानीको कमीको कारण यो अघि नै बढिरहेको छ । यो आगलागीसँग लड्न निकै कठिन भइरहेको छ ।’

बीबीसी संवाददाता लुसी विलियमसनले सोमबार त्यहाँ तापक्रम ४० डिग्री रहेको थियो । उनले अब तापक्रम केही कम हुने अपेक्षा गरिएकी बताइन् । तर, मौसममा सुख्खापन र हावाले आफ्नो दिशा बदलिरहेका कारण यसबाट तुरुन्त राहत मिल्ने सम्भावना कम देखिएको उनको भनाई छ ।

बेलायतले पनि सोमबार अहिलेसम्मकै गर्मी दिनमध्ये एक थियो । त्यहाँ अहिले तापक्रम ४० डिग्री पुगिसकेको छ । मौसम विभागले त्यहाँ तापक्रम अझै बढ्न सक्ने र मध्य, उत्तरी र दक्षिण–पूर्वी बेलयातमा लू चल्न सक्ने चेतावनी नै दिएको छ ।

गर्मीबाट राहत लिनका लागि नदी र तालको सहारा लिन पुगेका कम्तीमा ४ जनाको डुबेर मृत्यु भएको छ । गर्मीका कारण रेल सेवा रद्द भएका छन् भने लन्डनको लटन विमानस्थलमा उडान निलम्बन गरिएको छ ।

सोमबार नेदरल्याण्डमा यस वर्षको सबैभन्दा गर्मी दिन महसुस भएको छ । दक्षिण पश्चिमी सहर वेस्टडोर्पमा तापक्रम ३३.६ डिग्री मापन गरिएको थियो । दक्षिणी र मध्य क्षेत्रमा यो तापक्रम ३९ डिग्रीसम्म पुग्ने अनुमान गरिएको छ ।

मौसम विभागले तातो हावा उत्तरतर्फ बढिरहेको कारण बेल्जियम र जर्मनीमा पनि आगामी दिनमा तापक्रम ४० डिग्रीसम्म पुग्ने बताएको छ ।

स्पेन र पोर्चुगलमा मृत्यु

स्पेन र पोर्चुगलमा गर्मीका कारण कम्तीमा १ हजार जनाले ज्यान गुमाइसकेका छन् । पोर्चुगलमा आइतबार तापक्रम ४७ डिग्रीसम्म पुगेको थियो । यो जुलाई महिनाका लागि नयाँ रेकर्ड हो । मौसम विभागले देशका विभिन्न भागमा आगलागीको खतरा बढेको बताएको छ । 

स्थानीय मिडियाका अनुसार उत्तरी मुहसा नगर निगममा ३ सयजनालाई आगलागीको खतराको कारण घरबाट सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ । सन् २०१७ मा त्यहाँ आगलागी हुँदा ६६ जनाको मृत्यु भएको थियो ।

स्पेनमा कम्तीमा २० स्थानमा आगलागी नियन्त्रणबाहिर रहेको छ । पोर्चुगलको उत्तरी सीमामा लागेको आगो कारण राखिएको थियो । रेलमा रहेका एक युवकले रेकर्ड गरेको भिडियोमा आगलागीको भयावहता स्पष्ट देख्न सकिन्छ । जहाँ रेलको दुवैतर्फ आगलागी भइरहेको देख्न सकिन्छ ।

जानकारहरूका अनुसार जलवायु परिवर्तनका कारण तातो हावा पहिलेभन्दा धेरै चलिरहेको छ । यो पहिलेभन्दा लामोसम्म रहने हुँदा गर्मी पनि बढिरहेको छ । औद्योगीकरणको सुरुवात यता विश्वको औसत तापक्रम १.१ डिग्रीले बढेको छ । विश्वभरका सरकारले हरित गृह ग्यासको उत्सर्जन बन्द नगरे तापक्रम अझै बढ्न सक्ने उनीहरूको चेतावनी रहेको छ । 

विश्व मौसम संगठनले बढ्दो तापक्रम बिरामी र बृद्धबृद्धाका लागि जोखिमपूर्ण भएको बताएको छ । संगठनले जलवायु परिवर्तनका कारण भविष्यमा अधिक गर्मीको मामिला अझै बढ्नेछ । यस्तो मौसमले युरोपमा हुने खेतीपातीमा असर पुग्ने उनीहरूको चेतावनी छ । रुस–युक्रेन सङ्कटले वैश्विक खाद्य आपूर्ति प्रभावित भएको छ भने अफ्रिकाका केही हिस्सामा खडेरीका कारण खाद्य सङ्कट पैदा भएको छ । जलवायु परिवर्तनले यो सङ्कटलाई थप बढाउन सक्ने विज्ञहरूको भनाई छ ।